Bertien Minco

Anneke en Beppie

In de berging van het huis van mijn moeder vind ik een doos die bedekt is met een laag stof en gruis. De doos zit vol met enveloppen, zakjes en sigarenkistjes vol foto’s, kaartjes en brieven. Alles ligt door elkaar, kiekjes uit de jaren ’20, ’70 en ’90, brieven van vrienden en familie, ansichtkaartjes, geboortekaartjes, doosjes punaises, oude knopen en onderduikbrieven. Er zijn veel foto’s met onbekende mensen erop, waar niets achterop staat geschreven. Lange winteravonden breng ik door met kijken, lezen, nadenken, nog een keer kijken en proberen iets dat lijkt op een archief aan te leggen. Ik vind een foto van twee bruidsmeisjes. Er staat gelukkig wel iets achterop geschreven. ‘Anneke en Beppie bij de bruiloft van Miep Peper en Sally Cohen.’ Ik spreek erover met Ron van Hasselt, een collega-schrijver en iemand met veel ervaring als spitter in archieven, die zijn kennis graag met me deelt. We hebben het over Sally Cohen. De Sally die wij kenden was getrouwd met tante Bol. Sally en Bol. Ik vraag Ron om hulp bij de speurtocht. Ik heb al wel een andere Salomon Cohen gevonden die inderdaad getrouwd was met een dame Peper. Zou dat het bruidspaar zijn geweest? Maar ik kan de connectie met mijn ouders niet vinden. Ron begint meteen te speuren en deelt alle stappen met me via de mail. Hij belandt al snel bij een Anneke en een Beppie in Amsterdam Oost. Het zou kunnen dat hij inderdaad beetheeft, maar toch twijfel ik. Anneke en Beppie waren gewone namen in de jaren ‘30. Er waren er vast meer geweest. Vlak voordat in slaap val, heb ik nog een paar gedachten, die achteraf blijken te kloppen. Het fotootje lijkt op de foto’s van die in de doos zitten en horen bij de Bergstichting (joodse weeshuis in Laren), waar mijn moeder na de oorlog woonde. De Sally en Miep die ik had gevonden heb, woonden in Amersfoort. Misschien werkten ze in de Bergstichting? Dat was daar niet zover vandaan… De belangrijkste vraag blijft door mijn hoofd spoken: waarom zit deze foto bij de spullen van mijn moeder? De volgende ochtend heb ik alweer een mail van Ron. Hij heeft beet. Die deur waar de meisjes voor staan, blijkt de sleutel. We hadden er al over gemijmerd. Het is een voorname deur. Er zit een mageen David-achtige ster op in reliëf. Zou het een sjoel zijn? We bestuderen beiden online deuren van sjoels, maar vinden niets dat erop lijkt. Het blijkt de deur van de oude Bergstichting te zijn. Bingo. Dan waren het vast meisjes, die mijn moeder gekend heeft in haar jeugd, want ze woonde er niet alleen ná de oorlog, ook vóór de oorlog ging ze er wel eens spelen. Even later komt er weer een mail van Ron. Hij heeft een goudmijn aangeboord. De Bergstichting bracht elke twee weken een blad uit; de Judeeër, en in het nummer van november ’33 stond een uitvoerige beschrijving van de bruiloft van hun twee personeelsleden Miep Peper en Sally Cohen. ‘De choepoh stond onder leiding van rabbijn de Vries.’ Het stukje eindigde met ‘Anneke en Beppie waren strooistertjes, terwijl twee nichtjes bruidsmeisjes waren.’ Er blijven toch een paar prangende vragen over. Ron van Hasselt vond twee namen in het blad van de Bergstichting. Beppie Coster en Anneke (of Antje) Turfreyer (of Turfreijer, Turfrijer). Zouden dat ze zijn of zijn geweest, onze Anneke en Beppie van deze foto? En waarom hadden ze blote armen bij een bruiloft eind...